اول روز خلق شده است یا شب؟

 

شاید برای افراد زیادی این سوال وجود داشته باشد که در دایره خلقت اول روز بود یا شب؟ یا به عبارتی روز بر شب سبقت داشته یا شب بر آن مقدم بوده است؟
در خلال اخبار و روایات اسلامی پاسخ این مسئله ذکر شده که ما آن را در این جا نقل می کنیم:
حضرت امام رضا(علیه السلام) روزی در مجلس "مأمون" که "ذوالریاستین" [1] نیز بود، حضور یافت و درباره شب و روز و این که کدام یک از آن دو پیش تر از دیگری آفریده شده اند گفت و گو به میان آمد. ذوالریاستین از امام رضا(علیه السلام) در این زمینه سوال نمود. امام(علیه السلام) فرمودند: «دوست داری که از قرآن جواب تو را بدهم یا از محاسبات خودت؟» عرض کرد:«البته می خواهم از حساب جوابم را بدهید!»
امام(علیه السلام) فرمودند: «آیا شما نمی گویید: طالع دنیا "سرطان"[2] است و حال آن که کواکب و ستارگان در بُرج "شرف" [3] خود بودند؟»
عرض کرد: بلی!
امام(علیه السلام) فرمود:«پس زُحل در "میزان"[4] و مشتری در "سرطان" و مریخ در "جُدی" [5] و زهره در "حوت" [6] و ماه در "ثور" [7] و خورشید در میان آسمان در "حَمَل" [8] است و این [طبق حساب شما] نباشد جز در روز!»
عرض کرد: پس از کتاب خدا؟
امام(علیه السلام) فرمودند: "لَا الشَّمْسُ یَنبَغِی لَهَا أَن تُدْرِكَ الْقَمَرَ وَلَا اللَّیْلُ سَابِقُ النَّهَارِ" [9]؛ نه خورشید را سزاوار است که به ماه رسد و نه شب بر روز پیشی جوید (یعنی روز پیش از شب بوده است.)[10]

پی نوشت ها:
[1] فضل بن سهل سرخسی وزیر مأمون بود. چون هم ریاست دیوان و هم ریاست سپاه داشته به ذوالریاستین (صاحب دو ریاست) معروف شده است.
[2] برج چهارم از صور دوازدهگانه منطقه البروج میان جوزا و اسد
[3] در اصطلاح نجوم برای سیارات سبعه شرفی است: شرف زحل در میزان، شرف مشتری در سرطان، شرف مریخ در حدی و... .
[4] برج هفتم میان سنبله و عقرب
[5] برج دهم
[6) برج دوازدهم
[7] برجی میان حمل و جوزا
[8] برج اول بعد از حوت و قبل از ثور
[9] یس/ آیه 40
[10] ابن شعیه حرّانی، حسن بن علی (قرن چهارم)، تحف العقول عن ال الرسول، ص447